Trescalan(-de-mountagno)
Hypericum montanum
Hypericaceae Guttiferaceae
Nom en français : Millepertuis des montagnes.
Descripcioun :Lou trescalan-de-mountagno trachis dins lis orle de bos e de cop que i'a dins li pelouso de mountagno. Es uno planto bèn drecho sènso ramo de coustat e acabado pèr uno tèsto de flour. Apoundèn que li fueio óupousado e espassejado sus la cambo, an ges de pecou e soun bourdado de glando negro, coume li sepalo (vèire li fotò à man drecho).
Usanço :Dins d'ùni trescalan es esta trouba de prouprieta anti-óussidanto. Pamens n'en couneissèn ges d'usanço pratico. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypericum
Famiho : Hypericaceae
Famiho classico : Guttiferaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1900 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Orle de bos
- Pelouso
- Bos
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Hypericum montanum L., 1755
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786